Afsluiten zonder doorstroomtoets Bestuurlijke handreiking

Inleiding   

De doorstroomtoets is aantoonbaar (Heij, 2021) niet valide, meet maar een klein deel van de vaardigheden van leerlingen en werkt kansenongelijkheid in de hand. Het is onder andere daarom dat Leve Het Onderwijs! scholen stimuleert om afstand te nemen van de (uitslag van de) doorstroomtoets en de keuze voor het afnemen van de toets bij ouders te leggen in de vorm van toetsrecht. In deze handreiking zetten we op een rijtje wat nodig is om deze stap te zetten.  

Bestuurlijk besluit  

De stap om de keuze voor het maken van de wettelijk verplichte doorstroomtoets bij ouders te leggen -als vorm van toetsrecht- is in de eerste plaats aan de school. Het vraagt natuurlijk wel om bestuurlijke dekking, omdat het bestuur eindverantwoordelijk is voor de kwaliteit. Om de definitieve stap te zetten, hanteert Leve het Onderwijs! voor deelnemende scholen de volgende criteria waar zonder uitzondering aan moet worden voldaan.  

Waarom?

Zin en onzin van toetsen  

• Betrokkenen zijn actief geïnformeerd over de bezwaren van normgericht toetsen op basis van wetenschap uit theorie en praktijk: team, ouders, MR en Voortgezet Onderwijs.

Hoe?

Zicht op ontwikkeling 

• De school heeft in haar toetsbeleid opgenomen: 
  • dat toetsen niet normgericht, maar alleen criteriumgericht worden gebruikt; 
  • dat scores van eventuele gestandaardiseerde (LVS) toetsen niet worden gecommuniceerd met leerling, ouder of vervolgonderwijs; 
  • hoe zij goed zicht hebben op de ontwikkeling van iedere leerling voor tenminste de indicatoren van het referentiekader Rekenen en Taal. 

• De school heeft in groep 8 zicht op het percentage leerlingen dat 1F/1S behaalt voor Rekenen en Taal. Op grond daarvan kunnen data aangeleverd worden voor het opbrengstenmodel van de inspectie (percentages op de referentieniveaus).  
• Het toetsbeleid heeft draagvlak bij het team en instemming van de MR.   

Schooladvies 

• De school heeft beschreven hoe zij samen met ouders en leerling tot een passend en door ieder gedragen schooladvies komt.   
• Het adviestraject heeft draagvlak bij het team en instemming van de MR.   

Wat?

Kenbaar maken 

• De onderwijskwaliteit is op orde (bron: zelfevaluatie/audit).  
• De stap om deelname aan de doorstroomtoets bij ouders te leggen in de vorm van toetsrecht, heeft draagvlak bij het team en instemming van de MR.  
• De directie van de school maakt de stap om deelname aan de doorstroomtoets bij ouders te leggen kenbaar aan het bestuur.   
• Het bestuur ziet erop toe dat de school voldoet aan de bestuurlijke handreiking en informeert de Raad van Toezicht.  
  
• De school informeert de inspectie: 
  • Dat zij de keuze voor deelname aan de doorstroomtoets bij ouders legt; 
  • Waarom de school de stap zet om de keuze bij ouders te leggen; 
  • Hoe zij goed zicht heeft op ontwikkeling van iedere leerling voor in ieder geval de indicatoren van het referentiekader Rekenen en Taal;  
  • Over het percentage kinderen wat het wettelijk referentieniveau (1F en 1S/2F) haalt voor Rekenen en Taal; 
  • Hoe het schooladvies tot stand komt.  

Ondersteuning vanuit Leve het Onderwijs!   

Leve het Onderwijs! streeft ernaar scholen die deze beweging maken te ondersteunen en bijeen te brengen om te kunnen leren van ervaringen, materialen te kunnen delen en gezamenlijk op te trekken bij communicatie met de media en eventuele juridische procedures.