Bijeenkomst Raad van Toezicht & bestuurders met Marlies Honigh
23 september 2025
Categorie: Bijeenkomsten
Onderwijs, RvT en bestuur: hoe geven we maatschappelijke democratie vorm?
Op 18 september kwamen bestuurders en de leden van hun RvT samen tijdens onze bijeenkomst “Maatschappelijke democratie vertaald naar onderwijs”, begeleid door bijzonder hoogleraar Marlies Honingh (Universiteit Utrecht).
We onderzochten hoe onderwijs meer is dan structuren en systemen. Het raakt aan kansen, uitsluiting, socialisatie en uiteindelijk aan de manier waarop wij samenleven. Democratie is geen gegeven, maar vraagt voortdurende voeding en dialoog.
💡Enkele inzichten uit de avond:
🔸Toezicht wordt niet alleen namens een organisatie gevoerd, maar namens de samenleving.
🔸Onderwijsrelaties (bestuur–organisatie, leraar–leerling) worden te vaak transactioneel benaderd, terwijl ze in essentie relationeel zijn.
🔸Besturen en RvT’s hebben de verantwoordelijkheid om het gesprek te voeren over waarom en hoe we doen wat we doen, niet enkel over resultaten.
🔸Pluriformiteit in visies is waardevol – eenheidsworst bedreigt de rijkdom van het Nederlandse onderwijs.
❓Kritische vragen die wij meenemen:
🔸Namens wie houd jij als toezichthouder toezicht?
🔸Hoe voed jij binnen je organisatie de democratische dialoog?
🔸Welke relaties binnen jouw bestuur of school worden te vaak als ‘transactie’ gezien, en hoe kun je ze weer relationeel maken?
🔸Waar durf jij de grenzen van beleid op te rekken om recht te doen aan de essentie van onderwijs?
In deze tijd wordt er iets van je gevraagd – als bestuurder, toezichthouder en als professional die dagelijks met kinderen en jongeren werkt. Doen wat ertoe doet betekent ruimte creëren voor ontwikkeling en vertrouwen, ook als dat lef vraagt: loslaten, niet klakkeloos regels volgen en soms bewust op je handen zitten.
Juist nu, in een wereld waarin maatschappelijke democratie onder druk staat, zijn bestuurders en toezichthouders aan zet om ruimte te creëren voor pluriformiteit, vertrouwen en dialoog.
Ter verdieping: het artikel van Marlies Honingh & Hartger Wassink (2024) mee: “Goed bestuur als gezamenlijk project van burgers en bestuurders”. Dit artikel plaatst de thematiek van de avond in een bredere context van maatschappelijke democratie.
Hier kun je het artikel downloaden.
We hebben deze terugblik ook gedeeld op LinkedIn: lees en reageer hier.
