Reken het rekenonderwijs niet af op percentages leerlingen die 1S behalen
27 november 2025
Categorie: Actualiteit
Het succes van het reken-wiskundeonderwijs wordt in Nederland steeds vaker afgemeten aan het percentage leerlingen dat streefniveau 1S behaalt. De ambitie: 65% van de leerlingen zou aan het eind van groep 8 1S moeten halen. Die ambitie veronderstelt dat 1S een helder gedefinieerd en goed gefundeerd niveau is, dat betrouwbaar gemeten kan worden en dat geschikt is om uitspraken te doen over de kwaliteit van het onderwijs.
Uit de recente analyse van Arthur Bakker, Lonneke B., Marian Hickendorff, Vincent Jonker, hans van luit, Michiel Veldhuis en Wilma Willems blijkt dat deze veronderstellingen niet kloppen.
🔸 de drempelwaarde voor 1S is inhoudelijk onvoldoende onderbouwd
🔸 en is nooit vastgesteld op basis van wat écht nodig is in vmbo-tl, havo of vwo
🔸 wordt technisch op verschillende manieren vastgesteld
🔸 levert grote verschillen op tussen de doorstroomtoetsen.
Daarmee zijn de percentages leerlingen die 1S halen geen valide maat voor de kwaliteit van het rekenonderwijs. Toch worden deze percentages gebruikt om scholen te beoordelen: door de Inspectie van het Onderwijs, door schoolbesturen, door ouders en indirect door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
De onderzoekers laten zien dat referentieniveaus daar helemaal niet voor bedoeld zijn en dat de huidige meetpraktijk ongeschikte en soms zelfs misleidende informatie oplevert. Nieuwe kerndoelen bieden een belangrijke kans om het referentiekader rekenen-wiskunde grondig te herzien of zelfs af te schaffen, en toe te werken naar vormen van beoordeling die beter aansluiten bij wat leerlingen kunnen leren en wat het onderwijs wil bereiken.
Als Leve het onderwijs waarderen we dit grondige werk. Het draagt bij aan het bredere gesprek in het onderwijs en de politiek: over het herzien van de toetscultuur, het versterken van vakmanschap en het centraal zetten van ontwikkeling en vertrouwen.
Artikel: Bakker, A., Boels, L., Hickendorff, M., Jonker, V., Van Luit, H., Veldhuis, M. & Willems, W. (2025). Reken het rekenonderwijs niet af op percentages leerlingen die 1S behalen. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 45(2), 41–51.
Lees hier verder over het onderzoek.
