Sectorrapportage primair onderwijs 2025
27 november 2025
Categorie: Actualiteit
Themarapportage: Een analyse van de advisering in groep 8 en de rol van de doorstroomtoets
De PO-Raad publiceert de themarapportage over de advisering in groep 8 en de rol van de doorstroomtoets. En opnieuw is de conclusie duidelijk: de doorstroomtoets draagt niet bij aan kansengelijkheid, terwijl dat wel één van de belangrijkste doelen was.
Volgens de PO-Raad:
🔸 “De toets zorgt niet voor gelijke kansen, zoals vooraf werd verwacht.”
🔸 “De toets vergroot juist de verschillen tussen groepen leerlingen bij de overstap naar het voortgezet onderwijs.”
🔸 “Leerlingen met vergelijkbare vaardigheidsscores krijgen op verschillende toetsen niet hetzelfde toetsadvies.”
Wat zien we in de data?
🔸 Dezelfde leerling kan, afhankelijk van de toetsaanbieder, een heel ander advies krijgen.
🔸 Adviezen vallen structureel lager uit op scholen met hogere schoolweging.
🔸 Het verplichte bijstellen van adviezen pakt juist vaker uit in het voordeel van leerlingen in ‘rijke’ contexten dan in ‘kwetsbare’ contexten.
De PO-Raad is bovendien kritisch omdat de doorstroomtoets twee functies moet dragen die elkaar bijten:
1️⃣ Het selecteren van leerlingen voor een passende plaats in het voortgezet onderwijs
2️⃣ Het beoordelen van scholen door Inspectie van het Onderwijs
De PO-Raad vindt het niet passend dat de toets voor twee functies wordt gebruikt. Waarom?
🔸 Een toets die bedoeld is voor leerlingselectie moet betrouwbaar, vergelijkbaar en gericht zijn op individuele ontwikkeling.
🔸 Een toets die gebruikt wordt voor toezicht creëert systeemdruk: scholen voelen zich afgerekend op deze score.
🔸 Door die samenloop ontstaat strategisch gedrag (bijvoorbeeld oefenen richting toetsformats) en druk op leerlingen.
🔸 De toets verliest daardoor zijn pedagogische waarde en wordt een sturend mechanisme in plaats van een ondersteunend instrument.
Wanneer één toets zowel de toekomst van een leerling als de beoordeling van een school bepaalt, ontstaat druk op het systeem, op scholen en op leerlingen. De focus op brede ontwikkeling komt onder druk te staan.
Waar pleit de PO-Raad wel voor?
🔸 “De PO-Raad pleit opnieuw voor latere selectie. Leerlingen krijgen nu te weinig tijd en mogelijkheden om hun ontwikkelpotentieel te laten zien.”
🔸 “Toetsen moeten leraren helpen om te zien wat een leerling nodig heeft om verder te groeien.”
🔸 “De waarde van de doorstroomtoets in het toezichtkader moet afnemen.”
Lees hier verder: https://lnkd.in/ePyfReRQ
